Działania podejmowane w ramach czarnego marketingu nie są nowością. Już setki lat temu można było zaliczyć do nich działalność dywersyjną, sabotaż, szerzenie dezinformacji i plotek, oczernianie, demarketing, propagandę, a także wojnę psychologiczną. Jak to wygląda współcześnie?
Czym jest czarny marketing?
Na pewno niejednokrotnie spotkałeś się już z tym pojęciem. Co więcej, jestem pewna, obserwowałeś działania czarnego PR, nawet nie będąc tego świadomym.
Definicja czarnego PR (czarny pijar)
Czarny marketing to celowe i zaplanowane działania na szkodę innego podmiotu. Celem jest stworzenie negatywnego wizerunku firmy, produktu, usługi, zniszczenie reputacji, budowanie negatywnych postaw wśród klientów i zniechęcenie ich do marki.
Działania czarnego marketingu to między innymi wprowadzanie w błąd, dezinformacja, nieuczciwe praktyki reklamowe, wykorzystanie fałszywych informacji, oczernianie, publikowanie fałszywych raportów, szerzenie plotek, rozpowszechnianie propagandy, fałszywe reklamy.
Warto wyróżnić spinning, czyli szczególny rodzaj czarnego marketingu, wykorzystywany najczęściej w polityce. Ma na celu tworzenie negatywnego wizerunku polityków, podważenie ich wiarygodności i wykorzystywanie przecieków i często nieprawdziwych informacji do oczernienia kontrkandydatów.
Czarny PR w Polsce
Wykorzystywanie działań czarnego PR-u do szkodzenia konkurencji jest problemem, z którym borykają się różne kraje, w tym także Polska. W wielu państwach jest to bardzo popularna praktyka, która może być problemem dla całej gospodarki.
Przykłady czarnego PR w Polsce
Niejednokrotnie wykorzystanie nieuczciwych praktyk w celu oczernienia konkurencji lub siania propagandy miało miejsce w Polsce. Nie da się nie zauważyć technik manipulacyjnych charakterystycznych dla czarnego PR-u na polskiej scenie politycznej lub wśród celebrytów.
Program „Na językach”
W programie produkcji TVN „Na językach” bardzo często dopuszczano się działań noszących znamiona czarnego PR-u. Podawano tam nieprawdziwe informacje na temat celebrytów. Przykładem jest materiał z 2014 roku, w którym przedstawiono aktorkę, Katarzynę Zielińską podczas palenia papierosów, kiedy była w ciąży. W rzeczywistości na przedstawionym materiale widoczna była sobowtórka aktorki.
Wybory prezydenckie w 2005 roku
Jednym z przykładów wykorzystania czarnego PR-u w Polsce jest sytuacja przed wyborami prezydenckimi w 2005 roku. Szef kampanii telewizyjnej PiS, Jacek Kurski, podsunął mediom sugestię, że dziadek Donalda Tuska, Józef Tusk, miał ochotniczo służyć w Wehrmachcie podczas II wojny światowej. W rzeczywistości, chociaż dziadek Tuska służył w armii, to robił to pod przymusem, a nie z własnego wyboru. Mimo to skutkiem upublicznienia takiej informacji był spadek poparcia dla Platformy Obywatelskiej.
Zupki w proszku Amino
W 1998 roku media obiegła wiadomość o obecności salmonelli w zupkach marki Amino. Chociaż analizy laboratoryjne nie potwierdziły obecności salmonelli, firma była zmuszona wycofać produkt z rynku, bo klienci na stałe zaszufladkowali produkty Amino jako szkodliwe.
Rodzaje czarnego PR
Można wyróżnić kilka metod czarnego marketingu.
- Dezinformacja, czyli wykorzystanie fałszywych informacji o produktach, osobach lub usługach. Obejmuje również publikowanie sfałszowanych analiz i danych, aby celowo wprowadzić odbiorców w błąd. Ta metoda wykorzystania czarnego marketingu ma na celu oczernienie konkurencji i doprowadzenie do zrezygnowania z ich produktów lub usług.
- Manipulacje w mediach społecznościowych, takie jak publikowanie fałszywych komentarzy, tworzenie nieprawdziwych kont, wystawianie negatywnych opinii, szerzenie nienawiści wśród odbiorców danej marki.
- Personalne ataki, zastraszanie, nękanie, by wymusić konkretne zachowania, które mają mieć negatywny wpływ na daną markę.
- Propaganda w mediach tradycyjnych obejmująca tworzenie głośnych, przyciągających uwagę skandali.
Czarny marketing – czy zawracać sobie nim głowę?
Skuteczna kampania czarnego marketingu może w znaczącym stopniu zaszkodzić marce. Jak widać powyżej, istnieją przypadki, kiedy nieuczciwe praktyki reklamowe doprowadziły do zrujnowania wizerunku marki i upadku firm.
W RodIN wiemy, jak się bronić przed czarnym PR. Prowadzone przez nas działania marketingowe są etyczne, zgodne z prawem i pozbawione działań czarnego marketingu. To, na co stawiamy to uczciwość, transparentność, budowanie dobrej reputacji i pozytywnych relacji marek z odbiorcami.
Zapoznaj się z naszą ofertą dotyczącą marketingu strategicznego i zacznij prowadzić kampanie pozbawione czarnego PR-u.
Wady i zalety czarnego PR
Ciężko jest podać zalety czarnego PR-u, bo wszystkie działania, które są w ramach niego podejmowane, są nieetyczne, często też nielegalne. Metody czarnego marketingu stoją w sprzeczności z zasadami odpowiedzialności społecznej biznesu.
Ujawnienie marki wykorzystującej czarny marketing wiąże się z ogromnym spadkiem reputacji i zaufania. Do tego osoby wykorzystujące nieuczciwe praktyki mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności prawnej.
Prawne aspekty czarnego marketingu obejmują zniesławienie, nieuczciwą konkurencję, naruszenie tajemnicy handlowej, naruszenie prywatności i nieuczciwe prezentowanie. Konsekwencje prawne mogą skutkować nałożeniem kar finansowych w postaci odszkodowań, czy też nakazem publikacji oświadczenia z przeprosinami.
Zajmiemy się marketingiem w Twojej firmie!
Wypełnij formularz i otrzymaj darmową wycenę:
Jak nie robić czarnego PR?
Wykorzystanie nieuczciwych praktyk i propagandy w działaniach marketingowych wymaga publicznego piętnowania. Dlatego za wszelką cenę należy unikać robienia innym firmom czarnego PR-u. Poniżej przedstawiam kilka wskazówek jak prowadzić marketing strategiczny bez wykorzystania czarnego PR-u.
- Zamiast oczerniania konkurencji skup się na budowaniu pozytywnego wizerunku własnej marki.
- Bądź uczciwy, unikaj manipulacji, plotek i propagandy.
- Twórz autentyczne treści, unikaj sfałszowanych analiz.
- Nie rywalizuj z konkurencją, tworząc i publikując negatywne i fałszywe komentarze.
- Nie twórz negatywnej kampanii innej marki, konkuruj uczciwie.
Czy czarny PR to antyreklama?
Odpowiedź brzmi: tak, czarny PR to antyreklama. Dotyka zarówno konkurencję, wobec której szerzy się propagandę i wykorzystuje nieuczciwe praktyki, jak i też autorów takich działań, jeśli wyjdą na światło dzienne.
Należy jednak zwrócić uwagę, że nie każda antyreklama będzie przykładem czarnego marketingu. Te dwa pojęcia różni fakt autentyczności informacji. Antyreklama bazuje na prawdziwych danych i opiniach, natomiast czarny marketing wychodzi dalej i wykorzystuje manipulacje i propagandę.
Rozwiązania, których może potrzebować Twoja firma
Nie twórz czarnego marketingu – stwórz idealną reklamę dla Twojej działalności z RodIN!
Skorzystaj z oferty RodIN i stwórz z nami skuteczną kampanię bez wykorzystania czarnego PR-u.
Jesteśmy trójmiejską agencją, która oferuje kompleksowe wsparcie w dziedzinie marketingu. W ramach marketingu strategicznego opracowujemy plan działania dla naszych klientów.
Chcesz dowiedzieć się, jakie pytania zadać Agencji SEO?
Poznaj 10 kluczowych aspektów, które musisz poznać przed rozpoczęciem współpracy!
Wpisz swojego maila, a prześlemy Ci naszego e-booka “10 pytań, które musisz zadać, zanim zatrudnisz agencję SEO”
Proces tworzenia strategii rozpoczynamy od analizy i segmentacji rynku, następnie określamy grupę docelową i cele marketingowe. Wybieramy skuteczne narzędzia, które pomogą w ich realizacji i przechodzimy do budowania pozytywnego wizerunku marki, w międzyczasie analizując wyniki.
Nasz doświadczony zespół jest na bieżąco ze wszystkimi nowinkami ze świata marketingu. Znamy techniki obrony przed czarnym PR-em i piętnujemy przypadki jego wykorzystania.
Osiągnij sukces na rynku z pomocą RodIN!
